Endodontik tedaviyi anlayabilmek için dişin anatomisi hakkında biraz bilgi sahibi olmak gereklidir. Dişin en dış tabakası mine, onun altındaki sert tabaka dentin, en içteki yumuşak tabaka ise pulpa olarak adlandırılmaktadır. Pulpa kan damarları, sinir ve bağ dokusu içermektedir. Dişin pulpası enfekte olduğunda yapılan tedavi kök kanal tedavisidir.
Çürük, dişlerdeki derin çatlaklar, dişi yaralayan travma nedeniyle enfekte olan pulpa dokusu tedavi edilmediğinde enfeksiyon kök kanal sistemine oradan da kök ucuna ulaşarak abse oluşumuna neden olur ve dişte ağrı meydana getirir.
Dişte ağrı, sıcak soğukta uzun süren hassasiyet, çiğnemede ağrı, dişte renklenme, şişlik, dişe yakın lenf nodüllerinde şişlik, nadiren de hiçbir hassasiyet gözlenmeyebilir.
Normalde ağırlı bir tedavi şekli olmayan bu yöntem, özellikle ağrı ve enfeksiyon mevcutsa tedaviyi takiben ilk bir kaç gün dişte hassasiyet hissedilebilir. Bu durum ağrı kesici ilaçların kullanımı ile rahatlatılır. Kök kanal tedavisi tamamlanmış dişler normal dişlerden biraz farklı hissedilebilir ancak iki günden fazla şiddetli ağrı ve çiğnemede ağrı hissedilirse endodontist aranmalıdır.
Tedavinin amacı öncelikle kök kanalındaki enfekte dokunun kaldırılmasıdır. Bu işlemi takiben kök kanalları temizlenip şekillendirilir ve oluşan boşluk doldurularak daha ileri enfeksiyon engellenmiş olur.
Kök kanal tedavisi beceri ve zaman gerektiren bir tedavidir. Kök kanalının enfeksiyon durumuna göre bir, iki ya da daha fazla seans sürebilir. Seanslar arası kök kanalına ilaç konulur ve diş geçici dolgu ile kapatılır. Dişin tamamen iyileştiği durumda kanal dolgusu yapılır. Dişteki madde kaybı miktarına bağlı olarak diş ya dolgu ile ya da kaplama ile kapatılır.
Eskiden kök kanal tedavisi sonrası dişler sıklıkla koyulaşırdı. Günümüzde ise modern tekniklerin kullanıldığı endodontide bu durumla pek karşılanmamaktadır. Ancak dişte renk koyulaşması mevcut ise beyazlatma işlemi yapılarak diş tekrar eski rengine kavuşturulabilmektedir.
Kök kanal tedavileri oldukça başarılı sonuçlar vermektedir. Ancak enfeksiyon yeniden oluşacak olursa yapılan tedavi tekrarlanabilmektedir.
Kök kanal tedavisine alternatif tedavi, dişni çekimidir. Pulpanın yıkıma uğraması nedeniyle enfekte olan dişin ağızda tutulmaması önerilir.
Kanal tedavili dişler de normal dişler gibi günde en az iki kere fırçalanmalı ve dişlerin ara yüz temizliği için mutlaka dişipi kullanılmalıdır.